การขยายพันธุ์มะนาวพันธุ์ใหม่ๆ ที่ตลาดมีความต้องการสูง และต้องการผลิตแข่งกับเวลาและโอกาส ถ้าจะใช้วิธีการตอนกิ่ง กว่าต้นแม่พันธุ์จะโต และตอนกิ่งได้จำนวนมากๆ อาจจะไม่ทันกับความต้องการ จึงต้องหาวิธีการอื่นมาใช้ และวิธีการเสียบยอดนับว่าเป็นวิธีที่สามารถจะแก้ปัญหาดังกล่าวได้ ซึ่งวิธีการเสียบยอดที่ดีนั้น นอกจากจะทำได้คราวละมากๆแล้ว การเลือกใช้ต้นมะขวิดเป็นต้นตอ ยังจะให้ความแข็งแรง ทนทาน โตเร็ว และสามารถหาได้ง่ายในท้องถิ่น

การเลือกต้นกล้า

เลือกต้นกล้ามะขวิดที่ได้จากการเพาะเมล็ด มีอายุประมาณ 7 เดือน มีสภาพต้นแข็งแรง สมบูรณ์ ขาดเท่าหลอดกาแฟ ปลูกอยู่ในถุงดำขนาด 4 X 6 นิ้ว (ควรเปลี่ยนขนาดถุงก่อนนำมาเสียบยอดไม่น้อยกว่า 1 เดือน เพื่อให้ต้นมะขวิดมีรากสมบูรณ์) และเร่งปุ๋ยสูตร 25-7-7 อัตราครึ่งช้อนชา/ต้น ก่อนเสียบยอด 2-3 สัปดาห์

วิธีการเสียบยอด

เลือกยอดพันธุ์มะนาวพันธุ์ดี ที่มีอายุกิ่งประมาณ 2 เดือน โคนกิ่งเริ่มเป็นสีน้ำตาล ถ้ากิ่งยาว สามารถตัดได้หลายท่อน ให้ได้ความยาวท่อนละประมาณ 6 นิ้ว หรือมีใบไม่น้อยกว่า 6 ใบ ส่วนต้นตอให้ใช้กรรไกรตัดให้เหลือสูงจากดิน 2 นิ้ว ใช้มีดคัทเตอร์ที่คมและสะอาดผ่ากลางลำต้นให้ได้แผลลึก 2 เซนติเมตร และปาดแผลที่โคนกิ่งพันธุ์ดีเป็นรูปลิ่ม ให้ได้แผลทั้งสองด้านยาวประมาณ 2 เซนติเมตรเช่นเดียวกัน นำกิ่งพันธุ์ดีที่ปาดเป็นรูปลิ่มเสียบลงในแผลที่ต้นตอจนสนิท และมัดด้วยเชือกฟางให้แน่น

หลังจากเสียบยอดเสร็จ ใช้ไม้ไผ่ขนาดเท่าตะเกียบ ยาว 1 ฟุต ปักลงในถุงใกล้ๆต้นตอ แล้วใช้ถุงพลาสติกใสขนาด 9 X 14 นิ้ว ครอบยอดพันธุ์ที่เสียบเสร็จแล้ว ครอบลงมาให้ถึงครึ่งถุงพลาสติกสีดำ ใช้หนังยางมัดให้แน่น เพื่อรักษาความชื้น พักไว้ในโรงเรือนที่มีร่มรำไรโดยไม่ต้องให้น้ำ นาน 18 วัน หลังจากนั้นเปิดถุง พลาสติกใสที่ครอบออก ยังไม่ต้องเคลื่อนย้าย ให้น้ำเล็กน้อย ทุกวัน ทิ้งไว้นาน 7-8 วัน ก่อนนำไปวางให้ถูกแสงแดดกลางแจ้ง ให้น้ำเช้า-เย็น อีก 10 วันจึงให้ปุ๋ยสูตร 25-7-7 อัตราต้นละครึ่งช้อนชา พักไว้ 45 วันนำไปปลูกลงแปลงได้ แต่ถ้าจะต้องขนส่งไกลๆ ต้องคอยให้ยอดแก่เสียก่อน

24 @สงวนสิขสิทธิ์โดย สวนมะนาวท้ายไร่ จังหวัดพิจิตร