แปรรูปน้ำมะนาวสด เป็นมะนาวผง

เพื่อแก้ปัญหาราคามะนาวตกต่ำในช่วงฤดูฝน โดยการลดความขมในน้ำมะนาวด้วยการลวกมะนาวที่ 100 องศาเซลเซียส นาน 1 นาที ช่วยลดปริมาณลิโมนิน ซึ่งสารให้รสขมในน้ำมะนาวใกล้เคียงกับมะนาวที่เตรียมจากผลมะนาวที่ปอกเปลือก จากการใช้สารตัวพาที่ให้ผลดีที่สุดคือ น้ำมะนาวต่อมอลโตเด็กซ์ทริน 100:30 จะช่วยให้มะนาวจับตัวกันเป็นผงเมื่อทำแห้งโดยเครื่องพ่นฝอย ที่อุณหภูมิร้อนขาเข้า 160-180 องศาเซลเซียส และอุณหภูมิของลมร้อนขาออก 90-95 องศาเซลเซียส มะนาวผงที่เตรียมจากกลูโคสไซรับ หรือ D.E. 26 ให้ค่าการละลายต่ำสุดเฉลี่ย 30-40 วินาที ส่วนการใช้กับอารบิกเป็นสารตัวพาให้น้ำมะนาวที่เป็นสีเข้มเกินไป

ในการผลิตแบบอุตสาหกรรม ใช้น้ำมะนาวผสมกับมอลโตเด็กซ์ทริน D.E. 10 ในอัตราส่วน 30:10 จะได้สารละลายผสม 392.6 กิโลกรัม เมื่อนำมาทำให้แห้งแล้วจะได้มะนาวผง 106.3 กิโลกรัม ใช้เวลาผลิต 14.25 ชั่วโมง ผลผลิตของการทำแห้งคิดเป็น 27.08 เปอร์เซ็นต์ ประสิทธิภาพในการผลิต 1 กิโลกรัมมะนาวผง ใช้เวลา 7.46 ชั่วโมง เพราะเครื่องพ่นฝอยเป็นแบบ Mini production

ในการศึกษาคุณภาพอายุการเก็บรักษา พบว่าปริมาณกรดซิตริกและไวตามินซี มีค่าลดลงตามระยะเวลาการเก็บรักษาในภาชนะบรรจุสูญญากาศ ส่วน pH มีค่าคงที่ ทั้งที่อุณหภูมิห้อง และที่ 4 องศาเซลเซียส ตลอด 12 เดือน ส่วนค่าสี L มีค่าลดลง ขณะที่ค่าสี a และ b มีค่าเพิ่มขึ้น ทำให้น้ำมะนาวคืนรูป มีสีน้ำตาลเพิ่มขึ้น ค่าความชื้นอยู่ในช่วง 5-7 เปอร์เซ็นต์ ค่าการดูดกลืนแสง และค่าการละลายมีค่าเพิ่มขึ้นตลอดอายุการเก็บรักษา ผู้บริโภคให้การยอมรับมะนาวผงในช่วง 9 เดือนแรกของการเก็บรักษา หลังจากนั้นมะนาวผงจะให้รสขมมากขึ้น ในการทดสอบการยอมรับมะนาวผง ได้ทดลองทำน้ำมะนาวพร้อมดื่มจากมะนาวผงเทียบกับมะนาวสด พบว่าไม่มีความแตกต่างอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ

ส่วนต้นทุนมะนาวผงโดยเฉลี่ยประมาณ 300-400 บาทต่อกิโลกรัม ขึ้นกับราคามะนาวสด และราคาภาชนะบรรจุข้อดีคือ สามารถเก็บรักษาไว้ที่อุณหภูมิห้องนาน 9 เดือน โดยยังมีคุณภาพดีและมีศักยภาพสูงเหมาะแก่การส่งออก สำหรับข้อเสนอแนะในการผลิตมะนาวผงในระดับอุตสาหกรรมสามารถทำได้ โดยได้มะนาวผงที่มีคุณภาพดี แต่มีข้อจำกัดที่มะนาวสดจะมีราคาถูกเฉพาะช่วงเดือนพฤษภาคม-ตุลาคม เท่านั้น ส่วนช่วงเดือนพฤศจิกายนถึงเดือนเมษายน ราคาจะค่อย ๆ สูงขึ้น ทำให้ไม่สามารถผลิตมะนาวผงได้ตลอดปี เพราะจะทำให้ต้นทุนสูง อย่างไรก็ดีเราสามารถเร่งผลิตมะนาวผงในช่วงที่มะนาวสดราคาถูก ไม่เกินผลละ 1 บาท และเก็บไว้ในภาชนะบรรจุสูญญากาศ เพื่อนำออกจำหน่ายในช่วงที่มะนาวสดราคาแพง หรือเพื่อการส่งออก เพราะมะนาวผงสามารถเก็บไว้ โดยมีรสชาติเปรี้ยวแบบมะนาวได้นานถึง 9 เดือน หรือนานกว่านี้ถ้าเก็บรักษาไว้ในห้องเย็น มะนาวผงมีน้ำหนักเบา และความชื้นต่ำ 4-5 เปอร์เซ็นต์ ผู้ผลิตมะนาวผงอาจเช่าโรงงานทำเครื่องพ่นฝอยผลิตเมื่อมีกำไร จึงซื้อเครื่องมาผลิตเอง หรือผลิตอาหารผงอย่างอื่นในช่วงมะนาวสดมีราคาแพงได้ เพื่อให้เครื่องจักรได้ทำงานอย่างมีประสิทธิภาพ

357 @สงวนสิขสิทธิ์โดย สวนมะนาวท้ายไร่ จังหวัดพิจิตร