มะนาวเป็นพืชที่ต้องการการดูแลค่อนข้างมาก ต้นทุนส่วนใหญ่ในการปลูกจึงอยู่กับปุ๋ยเคมี และสารป้องกันโรคแมลง แนวทางที่ดีในการลดต้นทุนคือ การหันมาใช้ปุ๋ยหรือฮอร์โมนจากธรรมชาติในการปลูกให้มากขึ้น ซึ่งนำมาใช้ลดต้นทุนค่าปุ๋ยในการปลูกมะนาวได้ดี และยังช่วยให้มะนาวติดผลดก

กรรมวิธีการผลิต คือจะนำรกหมูที่เหลือทิ้งจากฟาร์มต่าง ๆ มาต้มให้สุก แล้วสับละเอียดให้ได้ 50 กิโลกรัม ผสมกับกากน้ำตาล และน้ำมะพร้าวอย่างละ 50 ลิตร เติมหัวเชื้อจุลินทรีย์ครึ่งลิตร และพด.2 ลงไปอีก 2 ซอง หมักในถังพลาสติก เปิดฝาไว้ แล้วปั๊มอากาศตลอดเวลา หมั่นคนทุกเช้าและเย็น จนครบ 3 เดือน ก็จะได้ฮอร์โมนจากรกหมู นำไปผสมน้ำเปล่ารดต้นมะนาวได้ หากหมักต่ออีก 6 เดือน จะสามารถนำไปใช้ฉีดพ่นทางใบได้ สำหรับอัตราส่วนและวิธีการใช้ เกษตรกรจะใช้ฮอร์โมนรกหมู 6 ลิตร ผสมน้ำเปล่า 2 ร้อยลิตร จากนั้นนำไปใช้โดยให้ผ่านระบบน้ำทุก ๆ 20 วัน แต่สูตรนี้ถือว่าเข้มข้นมาก จึงต้องปล่อยน้ำเปล่าตามไปด้วยเพื่อล้างใบทุกครั้ง ป้องกันเกิดอาการใบไหม้ ส่วนการให้ทางใบนั้น จะใช้ฮอร์โมนรกหมูอัตรา 20 ซีซี ต่อน้ำเปล่า 20 ลิตร ฉีดพ่นสัปดาห์ละครั้ง

วิธีนี้ช่วยให้ต้นมะนาวติดผลดกตลอดทั้งปีโดยต้นที่มีอายุ 3 ปี จะให้ผลผลิตต้นละ 1 ร้อยผลในระยะเวลา 2 ถึง 3 สัปดาห์ ติด ผลดกกว่าต้นมะนาวที่ปลูกโดยใช้ปุ๋ยเคมีบำรุงต้น แต่จะมีต้นทุนต่ำกว่าถึง 3 เท่าตัว ถึงแม้ว่าการใช้ฮอร์โมนจากรกหมูจะช่วยให้ต้นมะนาวติดผลดก และต้นทุนต่ำ แต่ในช่วงฤดูฝนมะนาวจะมีราคาต่ำลง เกษตรกรก็ควรจะพักต้น ตัดแต่งกิ่ง และบำรุงต้นด้วยปุ๋ยอินทรีย์ทางดิน ก็จะช่วยป้องกันไม่ให้ต้นโทรม แล้วค่อยปล่อยให้ติดผลในช่วงฤดูแล้ง ซึ่งได้ราคาสูงกว่า

581 @สงวนสิขสิทธิ์โดย สวนมะนาวท้ายไร่ จังหวัดพิจิตร